Տնային առաջադրանք

Պարապմունք 34.

Թեմա՝ Հակադիր թվեր
Կարդա տեսությունը,  հետո դիտիր տեսանյութը:

Այն ամբողջ թվերը, որոնք կոորդինատային ուղղի վրա գտնվում են զրոյից միևնույն հեռավորության վրա, բայց հակառակ ուղղություններով, կոչվում են հակադիր թվեր։

Օրինակ -5  ու 5-ը 0-ից գտնվում են 5 միավոր հեռավորության վրա, և տեղադրված են տարբեր ուղղություններով, ուրեմն այդ թվերը  հակադիր թվեր են։

Հասկանալի է, որ յուրաքանչյուր ամբողջ թվի համար գոյություն ունի նրան հակադիր միայն մեկ թիվ։ Օրինակ՝ +7 թվին հակադիր է –7 թիվը, իսկ –7 թվին հակադիր է +7 թիվը, գրենք այսպես.

– (+7) = –7,
– (–7) = +7։

Ինչպես տեսնում եք, հակադիր թվերը տարբերվում են կրարց  միայն նշանով։ 0 թիվը նշան չունի եւ այդ պատճառով համարվում է ինքն իրեն հակադիր։ Կոորդինատային ուղղի վրա այն կետերը, որոնց կոորդինատները հակադիր թվեր են, հաճախ կոչվում են հակադիր կետեր։

1. Ո՞ր թվերն են կոչվում հակադիր թվեր, գրիր օրինակներ:
-(+7)=-7

2. Գրե՛ք եւ ընթերցե՛ք տրված թվին հակադիր թիվը.

ա) -(–8)=+8,  գ) -(+3)=-3,     ե) -(–200)=+200,           է)-(–32)=+32,

բ)-(–11)=+11,   դ)-(+18)=-18,    զ)-(+137)=-137,       ը)-(–41)=+41։

3. ա) դրական թվի հակադիր թիվը ի՞նչ նշան ունի,
—
 բ) բացասական թվի հակադիր թիվը ինչ նշան ունի
+
 գ) Գրիր զրոյի հակադիր թիվը:
0

4. Գտե՛ք այն թիվը, որը աստղանիշի փոխարեն տեղադրելու դեպքում հավասարությունը ճիշտ կլինի.

ա) – -35 = 35, բ) – -81 = 81, գ) – 44 = –44, դ) – 125 = –125։

5.Հետեւյալ հավասարություններից որո՞նք են ճիշտ կազմված.

ա) – (–63) = 63, ճիշտ
գ) 38 = – (+38),
ե) 16 = + (–16),

բ) – (+45) = –45, ճիշտ
դ) –52 = – (–52),
զ) –27 = – (+27)։ ճիշտ

6.Տրված են A (–11), B (+17) կետերը։ Գրե՛ք՝

ա) C կետի կոորդինատը, եթե այն հակադիր է A կետին,
C(+11)

բ) D կետի կոորդինատը, եթե այն հակադիր է B կետին։
D(-17)
7. Նշված տոկոսները արտահայտիր կոտորակներով.
12%
12/100
14%
14/100
50%
50/100
110%
110/100
60%
60/100
25%
25/100

8. Հաշվի՛ր
1.¼+2.⅗=3.17/20
12.1/6×3=73/2
4/7-1/7=3/7
9/10+⅕=11/10

9. Խնդիր ֆլեշմոբից:
Մարիամն ամեն օր գրում է այդ օրվա ամսաթիվն ու ամիսը, այնուհետև հաշվում է  թվանշանների գումարը: Օրինակ՝ մարտի 26-ը գրում է այսպես՝  26.03, գումարը կլինի՝  2+6+0+3=11: Մարիամի ստացած ամենամեծ գումարը ո՞րը կլինի։
14

10. Խնդիր ֆլեշմոբից:
 Ճագարն ուներ 20 գազար: Ամեն օր նա ուտում էր երկու գազար: Շաբաթվա ո՞ր օրն էր նա սկսել ուտել իր գազարները, եթե 11-րդ գազարը  կերել էր երեքշաբթի օրը:
հինգշաբթի օրը

Տնային առաջադրանք

Պարապմունք 33.

Իր բնագետ ընտանիքն է ներկայացնում
Արեգ Հարությունյանը, 6-4 դասարան, լսե՛ք, ճանաչե՛ք:

Առաջադրանքներ:

1) Ի՞նչ են նշանակում հետևյալ գրառումները.

A (–71), B (+2), C (–2), D (+20), E (–52), F (–10)։
A կետը ունի -71 կոորդինատ
B կետը ունի +2 կոորդինատ
C կետը ունի -2 կոորդինատ
D կետը ունի +20 կոորդինատ
E կետը ունի -52 կոորդինատ
F կետը ունի -10 կոորդինատ

2) Ի՞նչ կոորդինատ կունենա այն կետը, որն ունի՝

ա) կոորդինատների սկզբից հինգ միավոր հեռավորություն դրական ուղղությամբ,
+5

բ) կոորդինատների սկզբից չորս միավոր հեռավորություն բացասական ուղղությամբ։
-4

3) Կոորդինատային ուղղի վրա քանի՞ բնական թիվ է գտնվում հետևյալ թվերի միջև.

ա) –5 և 3, 2 բնական թիվ բ) 0 և 4, 2 բնական թիվ գ) 7 և 15:

4) A կետի կոորդինատը –4 է։ Նրա ո՞ր կողմում է գտնվում և նրանից քանի՞ միավոր հեռավորություն ունի B կետը, եթե B-ի կոորդինատն է՝

ա) –9, բ) –1, գ) +3, դ) +10։

5) Գծե՛ք կոորդինատային ուղիղ և նրա վրա նշե՛ք
A (–3), B (+7), C(–6), D (+1), E (+5), F (–5), G (–4) կետերը:

6) Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք
–7, –5, –2, 0, +1, +4, +8, +10 թվերին համապատասխանող կետերը։

7) Կոորդինատային ուղղի վրա
A (–6), B (+2), C (–3), D (–4), E (+8), F (–2), G (–10) կետերից ո՞րն է գտնվում ամենից ձախ, և ո՞րը՝ ամենից աջ։
G(-10) ձախ կողմի

E(+8) աջ կողմի

8) Գծե՛ք կոորդինատային ուղիղ և նրա վրա նշե՛ք A (–3) կետը։ Նշե՛ք նաև՝

ա) B կետը, որը գտնվում է A կետից երկու միավոր դեպի աջ

բ) C կետը, որը գտնվում է A կետից երեք միավոր դեպի ձախ։

9.Որո՞նք են ամենամեծ եւ ամենափոքր երկնիշ բացասական ամբողջ թվերը։

10.Գրեք այն երեք հաջորդական ամբողջ թվերը, որոնցից՝

ա) ամենափոքրը –7-ն է -6,-5,-4, բ) ամենամեծը –5-ն է -7,-6,-8։

11.Համեմատե՛ք թվերը.

ա) – 8 < 7, գ) 3 > –13, ե) – 7 < –17,

բ) – 9 > – 11, դ) 0 > – 4, զ) 1 > – 8։

12.Անկանոն կոտորակները դարձրու խառը թվեր՝
31/10, 35/6, 121/20, 304/100

13.Խնդիր ֆլեշմոբից: Լրացուցիչ:
Երկնիշ թվի թվանշանների արտադրյալը 21 է: Որքա՞ն է այդ թվի թվանշանների գումարը:
10
14. Խնդիր ֆլեշմոբից:Լրացուցիչ:
Երեք հաջորդական զույգ թվերի գումարը 336 է։ Գտի՛ր այդ թվերից ամենամեծը։ 110+112+114=336

Տնային առաջադրանք

Պարապմունք 36.

Հիշեցնում եմ նոյեմբեր ամսվա ընթացիկ նախագծերը:
Ժամկետը՝ մինչև նոյեմբերի վերջ:

1. Հին խնդիրների ժողովածու
2. Իմ մաթեմատիկ ընտանիքը
3. Խնդիրների տեսագրում /երկրորդ մակարդակ կամ առաջարկում են սովորողները/:
4.Ինչ հետաքրքիր, ոչ ստանդարտ  խնդիրներ կառաջարկեք մաթեմատիկական ֆլեշմոբի  նոյեմբեր ամսվա համար:

Ամբողջ թվերի գումարումը

Տեսական նյութ

Կանոն 1. Միեւնույն նշանն ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. գումարել գումարելիների բացարձակ արժեքները,

2. ստացված թվից առաջ դնել գումարելիների նշանը։

Օրինակ՝
 +5+(+2)=+(|+5|+|+2+|)=+(5+2)=+7

   -5+(-2)=-(|-5|+|-2|)=-(5+2)=-7

Կանոն 2. Տարբեր նշաններ ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. այդ թվերի բացարձակ արժեքներից ավելի մեծից հանել ավելի փոքրը,

2. ստացված թվից առաջ դնել այն գումարելիի նշանը, որի բացարձակ արժեքն ավելի մեծ է։

  Oրինակ՝ -6+(+4)=-(|-6|-|+4|)=-(6-4)=-2

-6+(+7)=+(|+7|-|-6|)=+1=1

Առաջադրանքեր

1) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+7) + (+2)=+(7+2)=+9

բ) (+10) + (+15)=+(10+15)=+25

գ) (–17) + (–12)=-(17+12)=-29

դ) (–18) + (–3)=-(18+3)=-21

ե) (–21) + (–4)=-(21+4)=-25

զ) (–29) + (–41)=-(29+41)=-70

2) Գումարե՛ք հետևյալ թվերը.

ա) –10, +7
(-10)+(+7)=-(10-7)=-3        
բ) +7, +3
(+7)+(+3)=+(7+3)=+10

բ) +23, –40
(+23)+(-40)=-(40-23)=-17
գ) –18, +11 
(-18)+(+11)=-(18-11)=-7

դ) +18, –27 
(+18)+(-27)=-(27-18)=-9

ե) –29, +40
(-29)+(+40)=+(40-29)=+11

3) Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. եւ վախճանվել է մ. թ. ա 25 թ.։ Քանի՞տարի է ապրել այդ հույնը։
48-25=23

4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.

ա) (-9) + (+8) = –1,
 դ) (-18) + (+7) = –11,
 է) (+5) + (-2) = 3,

բ) (–3) + (-3) = –6,
ե)(- 12) + (+2) = –10,
 ը)(+ 25) +(- 5) = 20,

գ) (–8) + (-2) = –10,
զ)(- 11) + (20) = 9,
 թ) (–5) + (-6) = –11։

5) Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.

ա) –30=(-16)+(-14)
 բ) –25=(-10)+(-15)
գ) –62=(-32)+(-30)
 դ) –50=(-30)+(-20)
 ե) –38=(-19)+(-19)

6) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+3) + (–4)=-(4-3)=-1
դ) (+15) + (–6)=+(15-6)=+9
 է) (–18) + (+7)=-(18-7)=-11

բ) (–11) + (+5)=-(11-5)=-6
 ե) (–8) + (+7)=-(8-7)=-1
ը) (–21) + (+8)=-(21-8)=-13

գ) (–10) + (+3)=-(10-3)=-7
զ) (+31) + (–10)=+(31-10)=+21
թ) (+19) + (–12)=+(19-12)=+7