Պարապմունք 39.
Բանավոր հաշվարկ, խաղի հաղթողներ՝
Հիշեցնում եմ նոյեմբեր ամսվա ընթացիկ նախագծերը:
Ժամկետը՝ մինչև նոյեմբերի վերջ:
1. Հին խնդիրների ժողովածու
2. Իմ մաթեմատիկ ընտանիքը
3. Խնդիրների տեսագրում /երկրորդ մակարդակ կամ առաջարկում են սովորողները/:
4.Ինչ հետաքրքիր, ոչ ստանդարտ խնդիրներ կառաջարկեք մաթեմատիկական ֆլեշմոբի նոյեմբեր ամսվա համար:
Թեմա՝ Ամբողջ թվերի բազմապատկումը
Տեսական նյութ
Կանոն 1.
Տարբեր նշաններ ունեցող երկու ամբողջ թվերի արտադրյալը
բացասական ամբողջ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է արտադրիչների բացարձակ արժեքների արտադրյալին։
Օրինակ՝ (–6) · (+3) = –(|-6| · |+3|) = –(6 · 3) = –18։
Կանոն 2.
Միևնույն նշանն ունեցող երկու ամբողջ թվերի արտադրյալը
դրական ամբողջ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է
արտադրիչների բացարձակ արժեքների արտադրյալին։
Օրինակ՝ (–6) · (-3) = +(|-6| · |-3|) = +(6 · 3) = +18։
Կազմենք մի աղյուսակ, որում երևում է «նշանների կանոնը»
ամբողջ թվերի բազմապատկման համար, այսինքն՝ ցույց է տալիս, թե արտադրիչների նշաններով ինչպես է որոշվում ամբողջ թվերի արտադրյալի նշանը.
Ամբողջ թվի և զրոյի բազմապատկման արդյունքը միշտ համարվում է զրոյի հավասար։
Առաջադրանքեր.
1) Հաշվե՛ք.
ա) (–8) · (+16)=-128
բ) (+17) · (–4)=-68
գ) (–1) · (+1)=-1
դ) (+20) · (–18)=-360
ե) (–7) · (+5)=-35
զ) (+21) · (–6)=-126
է) (–1) · (+7)=-7
ը) (+15) · (–60)=-900
2) Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.
ա) (–5) · (–7) > 0,
բ) (+3) · (+9) > (+8) · (–7),
գ) (–8) · (+6) < 0,
դ) (–14) · (–12) > (–10) · (+2),
ե) (+16) · (–5) < 0,
զ) (+20) · (–1) < (–6) · (–3)
3) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ հավասարություն.
ա) -21 ։ 3 = –7,
բ) 48 ։ (–8) = –6,
գ) (–80) ։ (–20) = 4,
դ) -10 ։ (–5) = 2,
ե) (–45) ։ 15 = –3,
զ) (–) ։ (–16) = –5
4) Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյալի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է.
–40=-20×2
+32=-16x(-2)
–1=+1x(-1)
0=0x(-9)
–12=-4×3
+9=-3x(-3)
5) Կատարե՛ք ամբողջ թվերի բազմապատկում.
ա) (–4) · (–5)=+20
գ) (+32) · (–6)=-192
ե) (+1) · (+23)=+23
է) (–19) · (+7)=-133
բ) (–8) · 0=0
դ) 0 · (–1)=0
զ) (+14) · (–25)=-350
ը) (–10) · (+12)=-120
6) Ի՞նչ նշան կունենա երեք ամբողջ թվերի արտադրյալը, որոնցից`
ա) երկուսը բացասական թվեր են, մեկը` դրական, +
բ) մեկը բացասական թիվ է, երկուսը` դրական: –